Metody Neurobiologiczne podstawy integracji sensorycznej
Integracja sensoryczna to przebieg procesu przetwarzania informacji z otoczenia. Trudności jakie możemy obserwować to zakłócenia funkcji ruchowych, funkcji związanych z odbieraniem wrażeń czuciowych, dotykowych oraz zakłóceń procesu lateralizacji. Zakłócenia odbioru informacji płynących z poszczególnych kanałów sensorycznych mogą przejawiać się nadreaktywnością lub podreaktywnością na bodźce bądź zmienną reakcją na nie.
Charakterystyczne objawy dysfunkcji procesów integracji sensorycznej u dzieci to problemy związane z planowaniem motorycznym. Mają one problemy z lokalizacją bodźca czuciowego, planowaniem ruchu, naśladowaniem ruchu.
Pierwszy rodzaj dysfunkcji to problemy związane z rejestracją bodźców wejściowych. Twórca metody J. Ayers uważa, że pewne części mózgu, a dokładnie układ limbiczny mają wpływ na to , jakie bodźce bodźce zewnętrzne zostaną zauważone i zarejestrowane przez system nerwowy. Dzieci prezentujące takie trudności najczęściej nie zauważają bodźców słuchowych oraz przedsionkowych. Niektóre dźwięki są w ogóle pomijane , a niektóre wywołują zbyt silne reakcje. Także unikają wrażeń wizualnych, mając bardzo ograniczony kontakt wzrokowy, patrząc przez ludzi, nie interesują się zabawkami, koncentrując wzrok na detalach, liniach używając widzenia peryferycznego. Prawdopodobnie zakłócona jest praca jąder przedsionkowych, które są odpowiedzialne za rejestracje bodźców przedsionkowych i wzrokowych. Również często zdarzają się kłopoty z rejestracją wrażeń smakowych i węchowych, kiedy dziecko nie reaguje nawet na silne zapachy czy też poszukuje intensywnych smaków. W skrajnych przypadkach jest brak reakcji na bodźce bólowe, kiedy występują zachowania autoagresywne tj. gryzienie się, szczypanie. Niekiedy obserwujemy ogromną nadwrażliwość na struktury rzeczy. Dotyczy to np. konsystencji pokarmów, gdy dziecko nie toleruje pokarmów stałych tylko płynne, unikając gryzienia i żucia.
Drugi rodzaj zakłóceń procesów sensorycznych to zaburzenie integracji bodźców przedsionkowych i dotykowych. Objawia się to niepewnością grawitacyjną i nadwrażliwością dotykową. Występuje niespójna reakcja na bodźce, raz nadmierna wrażliwość lub brak reakcji na stymulację zewnętrzną. Dzieci z tego rodzaju zakłóceniami cechują się intensywnym poszukiwaniem doznań i jednoczesną ogromną na nie reaktywnością. System nerwowy nie potrafi uruchamiać procesów pobudzania oraz hamowania informacji na tyle właściwie, aby reakcja ruchowa była dostosowana do siły i rodzaju bodźca. Może to być przyczyną trudności w integrowaniu różnych wrażeń, co powoduje zakłócenia procesu uczenia się wyczucia przestrzeni i relacji przestrzennych między różnymi obiektami. Dziecko ma kłopoty z tworzeniem stałego obrazu, a co za tym idzie reprezentacji przedmiotu, bo nie potrafi łączyć informacji o obiekcie. Może to powodować poczucie dyskomfortu i dezorganizację zachowania szczególnie w nowych sytuacjach. Każda dodatkowa zmiana wywołuje zachwianie poczucia bezpieczeństwa. Dziecko ma poczucie utraty kontroli nad docierającymi do niego bodźcami zewnętrznymi. Ponieważ występują trudności z odbiorem i modulacją bodźców słuchowych utrudniona jest percepcja mowy. Bez prawidłowego odczytywania informacji ze skóry, mięśni, stawów, zmysłu równowagi dziecko nie może kształtować prawidłowego schematu ciała. Ma kłopot z planowaniem ruchu, bo nie odczuwa własnej osoby. Brak umiejętności kontroli ruchu utrudnia wchodzenie w interakcje z otoczeniem co przyczynia się do wycofywania się przez dziecko z relacji ze światem zewnętrznym. Części mózgu odpowiedzialne za uruchamianie działania dziecka pracują niewłaściwie. Są związane z systemem rejestrującym bodźce. Utrudnia to rozwój abstrakcyjnego myślenia, a więc też wyobrażania sobie tego co będzie. Dziecko może uruchomić motywację do działania, jeśli stosunkowo łatwo potrafi przewidzieć efekt kolejnych ruchów swego ciała, może przewidzieć konsekwencje zdarzeń w otoczeniu. Te umiejętności wymagają łączenia różnych informacji sensorycznych dopływających do mózgu drogami neuronalnymi. Jeśli pojedyncze doznania odbierane są w sposób zakłócony przez c.u.n., dziecko nie może tworzyć pełnego pojęcia przedmiotu, ma trudności z odbiorem znaczenia i oceny potencjalnych możliwości wykorzystania wielu rzeczy.. Praca mózgu związana z uruchamianiem motywacji do działania jest zależna od mechanizmów rejestrowania bodźców i uwagi na dochodzące informacje.
Terapia ma na celu poprawę w funkcjonowaniu : • szybkim tworzeniem wzrokowej reprezentacji obiektu • rozwijania prawidłowego schematu ciała • wyobrażenia sobie potencjalnych możliwości wykorzystania przedmiotu • chęci do angażowania się w celowe aktywności • naturalnej ciekawość poznawczej i naturalnej eksploracja otoczenia, chęć do eksperymentowania, co za tym idzie poprawy interakcji ze środowiskiem
Opracowane na podstawie: Ayres A.J./1991/,Sensory integration and the child,W.P.S.,Los Angeles. Blanche E.,Botticelli T.,Hallway M. /199 /,Neuro-Developmental Treatment and Sensory Integration Principles,Therapy Skill Builders, San Antonio,Texas Grzybowska E. /.2000/,Neurobiologiczne podstawy teorii Integracji Sensorycznej,materiały szkoleniowe ,Polskie Stowarzyszenie Terapeutów Integracji Sensorycznej,Helenów. Maas Violet F./1998/,Uczenie się przez zmysły,WSIP,Warszawa. Przyrowski Z./1998/, Dysfunkcje w zakresie integracji sensorycznej…., [w] Mazanek E.(red.)Dziecko niepełnosprawne ruchowo, cz.3,Wychowanie i nauczanie,WSIP, Warszawa Przyrowski Z. /.2000/,Neurobiologiczne podstawy teorii Integracji Sensorycznej,materiały szkoleniowe , Polskie Stowarzyszenie Terapeutów Integracji Sensorycznej, Helenów.
|
|
|||
|
Copyright @2014 Magdalena Sałach-Zapaśnik I Webdesign:
CMBStudio.net